Ik: “En? Ben je tevreden met wat we het afgelopen uur hebben bereikt?”
Carola: “Zeker wel, maar ik had eigenlijk een meer militaire aanpak van je verwacht…”
Carola en ik hadden net samen een doorbraaksessie gedaan. Binnen het uur kwamen we erachter dat ze in haar leven een enorm pantser om haar hart heeft gebouwd en dat ze maar slecht op haar gevoel durft te vertrouwen. We hebben de oorsprong van dat pantser blootgelegd en samen geanalyseerd hoe dat pantser haar leven beïnvloed heeft. Ze heeft grote moeite om goed in haar gevoel te staan en daarop te vertrouwen. Samen hebben we een gat in haar pantser geslagen en ik heb haar een aantal bruikbare tips en persoonlijke inzichten gegeven om zelf de weg naar haar hart/gevoel te vinden. Ik vond het zelf een geslaagde doorbraaksessie! Ik vond het mooi dat we in zo’n korte tijd samen de vinger op haar blokkade konden leggen en deze konden doorbreken.
Carola drukte door haar opmerking onbewust op een gevoelige knop bij me. Heb ik het wel goed gedaan? Heb ik haar bepaalde verwachtingen gegeven die ik tijdens de doorbraaksessie niet waar heb gemaakt? Wat bedoelt ze eigenlijk met die militaire aanpak? Vanwege mijn achtergrond bij het Korps Mariniers had ze misschien een bepaalde harde houding van me verwacht. Misschien verwachtte ze dat ik haar vertel wat ze moet doen en welke stappen ze in haar leven moet nemen. Niet zelf denken, maar de opvolgen wat anderen zeggen. Is dat dan de militaire aanpak die ze voor ogen had?
Bekend zijn de films waarin rekruten worden afgebeuld en uitgekafferd. De film Full Metal Jacket is daar een mooi voorbeeld van. De film laat zien hoe Amerikaanse mariniers in opleiding worden opgeleid om vervolgens naar Vietnam uitgezonden te worden. In het middelpunt staat de drillinstructeur die de rekruten tot het uiterste drijft en hen klaarstoomt voor het echte werk. Maar ook de documentaires over de Nederlandse mariniersopleiding (De Uitverkorenen o.a.) laten eenzelfde beeld zien. Het is waar; een groot gedeelte van de mariniersopleiding is hard en zwaar. De rekruten krijgen duidelijk te verstaan wat ze moeten doen, waar ze heen moeten en wat ze fout hebben gedaan. Elke fout wordt bestraft met een fysieke consequentie: opdrukken, optrekken, hardlopen en tijgeren. Dit is hoe de eerste weken van de basisopleiding eruit zien. Elke marinier heeft diezelfde basis. Het is één grote test om te zien hoe stressbestendig en gemotiveerd de rekruten zijn. Het is echter maar het eerste gedeelte van de basisopleiding. Is dit het beeld wat Carola heeft bij een militaire aanpak?
De werkelijkheid van de militaire aanpak is anders. In de basisopleiding verandert de houding van de instructeurs naar de rekruten al snel. Er wordt van hen steeds meer zelfstandigheid verwacht en de opdrachten worden steeds complexer. Ook wordt er hard gewerkt aan de zogenaamde drills. Dit zijn handelingen die je als militair zó vaak doet, dat het een automatisme wordt. Je denkt er als het ware niet meer bij na. Een belangrijke drill is meteen dekking te zoeken als er gevuurd wordt of de manier waarop je je wapen bedient. Het zijn belangrijke automatismen die je helpen tijdens complexe en stressvolle situaties te blijven functioneren. Iedereen heeft dezelfde drills geleerd want dat bevordert de samenwerking en voorkomt cruciale fouten. Het zorgt er ook voor dat je energie overhoudt voor andere zaken. Tijdens een vuurgevecht moet je niet meer hoeven na te denken over hoe je wapen werkt. Die tijd en energie heb je nodig om te reageren op de situatie en het bedienen van je wapen moet als vanzelf gaan.
Na de opleiding heeft de marinier de basis van het militaire werk geleerd. Vanaf dát moment is hij gereed om uitgezonden te worden. Hij is uitvoerig getest en getraind om onder zware omstandigheden zelfstandig te blijven nadenken en te werken. Extra training is noodzakelijk om hem in bijzondere klimatologische omstandigheden in te kunnen zetten. Dus na de basisopleiding leert de marinier te opereren in de jungle, de woestijn, de arctic, op water, in de bergen en vanuit de lucht. De basisprincipes en drills die hij geleerd heeft in de opleiding worden dus aangevuld met extra kennis en ervaringen. Steeds weer leert en groeit de marinier. Zijn rugzak met ervaringen wordt steeds voller. Tijdens uitzendingen wordt deze rugzak aangevuld met ervaringen en lessen die hij tijdens de opleiding en trainingen niet kan opdoen. Want hoe reageer je als er echt op je geschoten wordt of als je geconfronteerd wordt met harde werkelijkheid van strijd en geweld? Dat weet je alleen als je het daadwerkelijk meemaakt.
Die rugzak van ervaringen, lessen en drills helpt de marinier om onder de meest extreme omstandigheden zijn werk te kunnen doen. Er wordt van hem verwacht dat hij blijft functioneren en nadenken. Er wordt enorm veel belang gehecht aan de zelfstandigheid van zijn opereren. In moeilijke en complexe operaties moet hij zelf nadenken en zelf handelen. Hij moet niet wachten op instructies van de hogere leiding. De leiding verwacht juist van hem dat hij het zelf kan. Daar zijn alle opleidingen en trainingen immers op gericht geweest. De marinier moet vertrouwen hebben in zichzelf, zijn training, zijn drills en de mensen om hem heen. Hoe moeilijk de situatie ook is, hij moet zelf een manier vinden om zijn doel te halen en succesvol te zijn.
Dít is de militaire aanpak waar ík voor sta. Als doorbraakcoach wil ik je helpen zelf bewust te worden van je patronen en dynamieken. Hiervoor zal ik je spiegelen, confronteren, moeilijke vragen stellen en soms pijnlijke conclusies trekken. Ik leg de drills bloot die jij in je leven hebt aangeleerd. Sommige van deze drills zijn nuttig voor je geweest maar andere drills hebben je onbewust geschaad en ver van je zelf verwijderd. Ik wil dat je daar zelf bewust van wordt. Dat is een doorbraak namelijk. Carola had grote moeite om op haar eigen gevoel te vertrouwen. Het was dan ook haar drill om te doen wat anderen zeiden of van haar verwachtte. Haar eigen gevoel negeerde ze en ze ging mee in de richting die een ander haar gaf. Dit bleek echter niet altijd de richting te zijn die goed voor haar was.
Ze had mij als coach uitgekozen, omdat ze in mij vanwege mijn militaire achtergrond, iemand zag die haar wel zou vertellen wat ze zou moeten doen. Ze dacht het immers zelf allemaal niet meer te weten. De doorbraaksessie pakte anders uit dan ze had verwacht. Ik heb haar niet gedicteerd wat ze moest doen zoals een instructeur dat doet bij een beginnende rekruut. Ik heb haar door te spiegelen en te confronteren, enkel de weg gewezen naar haar eigen wijsheid. Want diep van binnen, achter dat immense pantser wat ze in haar leven heeft opgebouwd, weet ze zelf donders goed welke richting voor haar de juiste is. En eigenlijk heeft ze dat altijd al geweten. Ze mag dus gaan vertrouwen op haar eigen wijsheid. Dat is haar levensles en daar heeft ze onbewust jaren naar gezocht. Ze zocht de wijsheid altijd buiten haarzelf, terwijl ze die wijsheid altijd al in haarzelf had.
Haar proces had overigens ook bij mij een knop ingedrukt. Door haar opmerking twijfelde ik heel even aan mezelf. Had ik het wel goed gedaan? De levensles van Carola spiegelde mijn eigen levensles: volg altijd je hart, want dat klopt.