Zojuist heb ik de vlag halfstok gehangen, vanavond ben ik twee minuten stil en mijn (bonus)kinderen vertel ik verhalen over de oorlog en mijn eigen diensttijd. Dodenherdenking is ook het moment dat ik stilsta bij mijn opa’s en oma’s die zelf de horror van de oorlog aan den lijve ondervonden hebben. Ik sta stil bij mijn eigen uitzending naar Irak en ik denk aan de vele militairen die, ook in de afgelopen decennia, hun jonge leven vol dromen lieten voor onze vrijheid.
Ik herdenk, overdenk en ben vooral heel dankbaar.
PROBLEMEN IN EIGEN LAND
Ruim twaalf jaar ben ik marinier geweest en heb ik op een aantal plekken op deze wereld de ellende gezien van wat mensen elkaar kunnen aandoen. Ik was als marinier nog jong en leefde in de veronderstelling dat die ellende vooral ver van Nederland vandaan was. Na mijn mariniersperiode ben ik bij de gemeente Rotterdam aan de slag gegaan om te helpen de veiligheid in de kwetsbare wijken te verbeteren. Hoewel dat een totaal andere omgeving was dan ik als marinier gewend was, zag ik ook híer het leed wat mensen elkaar aan kunnen doen. Uitbuiting, afpersing, geweldspleging, inbraken, brute overvallen en nog veel meer ellende is ook in eigen land aan de orde van de dag. Het is ongekend wat mensen elkaar aan kunnen doen.
HET LIGT AAN DE ANDER
Wat mij in Rotterdam vooral verwonderde is hoe groot de polarisatie nog steeds is. In de kwetsbare wijken woont een enorme diversiteit aan mensen dicht op elkaar. In Rotterdam-Zuid is het percentage Leefbaar Rotterdam stemmers ongeveer even groot als de Denk-stemmers. De schuld van de problemen wordt vooral toegeschreven aan de ander. Niet alleen is er de kloof tussen links en rechts, maar ook tussen de verschillende culturen, jong en oud, rijk en arm. Als er een grens in Europa openging, kregen de nieuwe bewoners van Rotterdam (eerst Polen, daarna Bulgaren en vervolgens de Roemenen) de schuld van veel problemen. Toen Rotterdam een asielzoekerscentrum wilde openen in de Beverwaard, waren wijkbewoners in staat alles kort en klein te slaan. Vluchtelingen waren niet gewenst. Op bewonersavonden werd er standaard veel gal gespuwd en kritiek geuit op de ander. Van tolerantie, compassie voor de medemens, laat staan zelfreflectie was nauwelijks sprake.
ONBEGRIP LEIDT TOT ANGST EN STRIJD
Het is een dynamiek die zich niet beperkt tot de kwetsbare wijken van Rotterdam. Het is overal. Op social media worden mensen uitgelachen, veroordeeld en bedreigd. Er is onbegrip, er is angst en dus is er strijd. De wij-zij gedachte is iets wat in de mens verankerd lijkt te zitten. Het zit ook in mij. Hoewel ik de donkere kant van deze dynamiek maar al te goed ken, heb ook ik soms mijn mening over de ander klaar. Ik word niet blij als mijn Marokkaanse buurman Arabische muziek in de tuin draait en als de Surinaamse overburen voor de zoveelste keer tot diep in de nacht een feestje hebben. Ik snap de enorme angstcultuur rondom Corona niet, ik heb echt een mening over sommige politici, mensen in mijn omgeving, etc. Ik maak me er ook schuldig aan en heb hierin nog wat te leren.
HOE EREN WE WERKELIJK ONZE DODEN?
Diep van binnen weet ik dat het ook anders kan. Hoewel ons gedrag verschilt, zijn jij en ik gelijk. De één is niet beter of minder dan de ander. Als je het gedrag van de ander niet begrijpt, hoeft dat niet tot afkeuring en veroordeling te leiden. Er mag meer acceptatie, tolerantie en verdraagzaamheid naar elkaar zijn. Als er iets is wat de doden uit de grote oorlogen ons leren, is dat onverdraagzaamheid naar elkaar toe kan leiden tot de grootste ellende. Het eren van deze doden en het herdenken gaat wat mij betreft dan ook verder dan die twee minuten stilte. Het zit hem wat mij betreft erin hoe we elke dag ons leven leiden en omgaan met elkaar. Hoe ga je om met de vrijheid die zij ons gegeven hebben? Kies je voor angst, woede en afkeuring of kies je voor acceptatie, liefde en verdraagzaamheid?
Ik zou wensen dat tijdens de twee minuten stilte eenieder van ons nadenkt over zijn of haar eigen handelen. Hoe leef jij je leven? Hoe verdraagzaam ben jij naar de ander? Misschien is dat wel het grootste eerbetoon dat we onze doden kunnen geven – dat hun dood niet voor niets is geweest - dat we leven in vrede – leren van onze geschiedenis en élke dag ervoor kiezen het zelf anders te doen.
Michiel van der Pols - doorbraakcoach
Als coach voor met name hoog-risico beroepen help ik veteranen, militairen, politie- en brandweermensen en iedereen die werkt of gewerkt heeft in een hoog-risico omgeving om weer volledig zichzelf te zijn. Ik richt me op de innerlijke balans van de mens achter het uniform. Wil je weten wat ik voor jou kan betekenen? Kijk dan eens op: www.doorbraakcoaching.com